Fot. Volvo

Poszukiwanie pracowników jest wyzwaniem dla branży motoryzacyjnej. Aż 72 proc. firm z tego sektora napotkało w ostatnim roku trudności w tym obszarze – wynika z październikowego raportu PARP „Branża motoryzacja i elektromobilność – Branżowy Bilans Kapitału Ludzkiego”. Niedobór kadr mogą, przynajmniej w części, zapełnić kobiety, których w branży motoryzacyjnej jest coraz więcej.
Pracują na wszystkich szczeblach organizacyjnych – na liniach produkcyjnych, stanowiskach inżynierskich i w zarządach.
– Branża jest coraz bardziej otwarta na to, żeby kobiety na tych stanowiskach mieć – mówi agencji Newseria Biznes Agata Matyj, specjalistka do spraw komunikacji w Faurecii w Grupie Forvia Polska. – Branża motoryzacyjna stereotypowo nadal jest uważana za męską, ale działania prowadzone obecnie na rynku przez jej przedstawicieli mają na celu pokazanie, że ona jest zarówno dla mężczyzn, jak i dla kobiet. Na przykładzie Forvii mogę powiedzieć, że u nas kobiety stanowią ok. 40 proc. załogi liczącej 7,5 tys. pracowników. To jest ciężka produkcja, ale znajduje się tam też miejsce dla kobiet.

Ewolucja branży moto

Branża motoryzacyjna przechodzi stopniową ewolucję w kierunku większej różnorodności i inkluzji płciowej. Mimo że w wielu obszarach mężczyźni wciąż stanowią większość zatrudnionych, to udział kobiet stale wzrasta i zajmują one różne stanowiska na wszystkich szczeblach. Z tegorocznego „MotoBarometru” Exact Systems wynika, że kobiety stanowią ponad 36,5 proc. wszystkich pracowników w sektorze motoryzacji.

– Kobiety w branży motoryzacyjnej zajmują wszystkie stanowiska – od operatorek produkcji po dyrektorki zakładów, wyższy management czy stanowiska w zarządach. U nas dyrektorką do spraw finansów na cały blok Europy Wschodniej jest kobieta – mówi ekspertka Faurecii. – Same kobiety też coraz chętniej i coraz odważniej wchodzą do branży motoryzacyjnej na wszystkich szczeblach stanowisk, a branża jest coraz bardziej otwarta na to, żeby kobiety na tych stanowiskach mieć. Natomiast oczywiście jako cała branża wciąż jeszcze mamy do odrobienia pewną pracę domową, mężczyźni nadal w wielu obszarach dominują.

Sektor chętnie zatrudnia kobiety z wykształceniem wyższym, technicznym i inżynieryjnym, ale też panie na stanowiskach specjalistycznych, np. mechaników czy kierowników produkcji. Praca w tej branży często bowiem nie wymaga siły fizycznej, ale przede wszystkim odpowiednich cech i kompetencji miękkich, takich jak sumienność, dokładność czy precyzja.

– Branża automotive chętnie otwiera się na kobiety i jest dla nich przyjazna, ale jest kilka warunków i predyspozycji, które trzeba mieć, żeby się w tej branży odnaleźć i móc szybko reagować na zmiany. Automotive jest lustrem tego, co się dzieje w gospodarce, na rynkach ekonomicznych, branża reaguje na to bardzo szybko. Dlatego kobiety czy mężczyźni, którzy już pracują lub chcą pracować, planują karierę w branży automotive, powinni się cechować nastawieniem na rozwiązanie problemów, ale też chęcią rozwoju i inwestowania w siebie – wymienia Agata Matyj.

Zaangażowanie uczelni i polityka firm

Do wzrostu odsetka kobiet zatrudnianych w automotive przyczynia się w ostatnich latach m.in. zaangażowanie uniwersytetów i uczelni technicznych. Promują one edukację techniczną i nauki ścisłe wśród dziewcząt, zachęcając je do studiowania na takich kierunkach. Drugi ważny czynnik to polityka korporacyjna nastawiona na różnorodność oraz działania firm z branży, np. programy mentoringowe, szkolenia z umiejętności liderskich czy sieci wsparcia, umożliwiające poszerzanie kontaktów zawodowych, które pomagają kobietom w rozwoju zawodowym.

– Aby kobiet w automotive było więcej, trzeba też pokazywać, że ta branża jest dla wszystkich. Pokazywać portrety i sylwetki osób, które pracują w tym sektorze i odnoszą w nim sukces, pokazywać ścieżki kariery i przykłady tego, że w branży motoryzacyjnej kobiety również mogą osiągać wysokie cele – mówi ekspertka.

Nowe wyzwania przed branżą

Jak podaje PSPA, w Polsce przemysł motoryzacyjny jest jednym z głównych filarów rodzimej gospodarki. Odpowiada za 8 proc. PKB i 13,5 proc. rocznego eksportu. Łączne zatrudnienie w sektorze wynosi 490 tys. osób, czyli 7,6 proc. wszystkich pracujących w przemyśle. W najbliższych latach branżę czekają jednak rewolucyjne zmiany, które zdecydują o jej przyszłości, wynikające głównie z dynamicznych zmian technologicznych i wzrostu znaczenia elektromobilności.

Według raportu PARP („Branża motoryzacja i elektromobilność – Branżowy Bilans Kapitału Ludzkiego”) rozwój elektryfikacji pociąga za sobą także wzrost znaczenia wiedzy i umiejętności dotyczących napędów elektrycznych. Coraz istotniejsza w branży będzie wiedza z zakresu elektromechaniki i mechatroniki, ale również wiedza prawna i związana z ochroną środowiska, w tym dotycząca przepisów utylizacji odpadów niebezpiecznych. Ważne będą też kompetencje pozwalające na tworzenie innowacyjnych rozwiązań na etapie projektowania i produkcji. Najbardziej prawdopodobnym kierunkiem zmian w zakresie kompetencji w branży będzie coraz większa interdyscyplinarność wymagana na każdym etapie życia produktu, w tym łączenie wiedzy z zakresu motoryzacji z wiedzą IT, prawną oraz ochroną środowiska. Wśród kompetencji miękkich szczególnie istotna będzie kreatywność i umiejętność pracy w zespołach interdyscyplinarnych.

Raport PARP pokazuje też, że obecne zmiany w branży motoryzacyjnej powodują konieczność bieżącego dostosowywania programów kształcenia do wymogów rynku pracy, zapewnienia kadr i wyposażenia dla szkół branżowych, rozwoju nowatorskich form kształcenia online oraz regularnego podnoszenia kompetencji pracowników sektora automotive. (red)

Agata Matyj, specjalistka do spraw komunikacji w Faurecii w Grupie Forvia Polska Fot. Newseria